پیش نیازهای ورود به بازار کار رشته هوش مصنوعی در ایران
علاقهمندی به تحصیلات هوش مصنوعی در ایران به شدت افزایش یافته است. در مقطع کارشناسی ارشد، بیش از ۶۰ دانشگاه در سراسر کشور دورههای مرتبط با هوش مصنوعی و رباتیک را ارائه میدهند. در سال ۱۴۰۰، بیش از ۱۱۰۰ دانشجو وارد این رشته شدند. همچنین، ۸۳ دانشجو در مقطع دکتری نیز وارد رشته کامپیوتر-هوش مصنوعی شدند. این نشان میدهد که تحصیلات هوش مصنوعی در ایران در حال رشد است و دانشگاهها از تعداد زیادی دانشجو در این حوزه پذیرش میکنند.
ورود به دنیای حرفهای هوش مصنوعی نیازمند تواناییها و مهارتهای خاصی است. در زیر برخی از مهارتهای مورد نیاز برای ورود به حوزه هوش مصنوعی را میآورم:
- ریاضیات: دانش و فهم قوی در حساب دیفرانسیل و انتگرال، جبر خطی، آمار و احتمالات و نظریه گراف به عنوان پایههای ریاضیاتی اساسی برای هوش مصنوعی ضروری است.
- برنامهنویسی: تسلط به حداقل یک زبان برنامهنویسی مانند پایتون، جاوا، سیپلاسپلاس یا R بسیار مهم است. برنامهنویسی مهارتی اساسی در توسعه و پیادهسازی الگوریتمها و مدلهای هوش مصنوعی است.
- تحلیل داده: توانایی تحلیل و پردازش دادهها با استفاده از ابزارها و تکنیکهای مختلف مانند پردازش زبان طبیعی (NLP)، داده کاوی (Data Mining) و یادگیری ماشین (Machine Learning) برای استخراج اطلاعات از دادهها در هوش مصنوعی بسیار اساسی است.
- یادگیری ماشین و شبکههای عصبی: فهم و تسلط بر مفاهیم و الگوریتمهای یادگیری ماشین، شبکههای عصبی و روشهای پیشرفته هوش مصنوعی مانند شبکههای ترنسفر (Transformers) و شبکههای مولد مقابلهای (GANs) بسیار اهمیت دارد.
- دانش موضوعی: داشتن دانش موضوعی در زمینههایی که قصد استفاده از هوش مصنوعی در آنها را دارید، مثل پزشکی، مالی، رباتیک و سیستمهای خودران، میتواند شما را به عنوان یک متخصص در آن حوزه تمیز کند.
- مهارتهای مذاکره و ارتباطی: توانایی ارتباط مؤثر و همکاری با تیمها، توانایی تفسیر و ارائه دادهها به صورت قابل فهم، و توانایی حل مسائل و تصمیمگیری منطقی مهارتهایی هستند که در محیطهای کاری هوش مصنوعی بسیار ارزشمند هستند.
- آگاهی از اخلاقیات و مسائل حقوقی: بررسی و ارزیابی اثرات اجتماعی، اخلاقی و حقوقی استفاده از هوش مصنوعی و توانایی تعامل با مسائل اخلاقی و قانونی مرتبط با حوزه هوش مصنوعی از اهمیت بالایی برخوردار است.
همچنین، شرکت در دورهها و دورههای آموزشی مرتبط با هوش مصنوعی و اخذ گواهیهای معتبر میتواند شما را در رشد شغلی و ورود به حوزه هوش مصنوعی یاری کند. همچنین، انجام پروژههای عملی در زمینه هوش مصنوعی و نمایش تواناییها و دانش خود از طریق پروژههای واقعی و نمونههای کاری میتواند به شما در جذب کارفرمایان و گسترش شبکه حرفهای کمک کند.
در ایران، علاقه به تحصیلات هوش مصنوعی در حوزه علوم کامپیوتر و فناوری ارتباطات به شدت افزایش یافته است. در مقطع کارشناسی ارشد، بیش از ۶۰ دانشگاه در سراسر کشور دورههای مرتبط با هوش مصنوعی و رباتیک را در دو نوبت روزانه و شبانه ارائه میدهند. این دانشگاهها شامل دانشگاههای سراسری، دانشگاههای آزاد اسلامی و دانشگاههای غیرانتفاعی میشوند.
ظرفیت هر یک از این دانشگاهها متغیر است و بین یک تا ۴۰ نفر میباشد. در سال ۱۴۰۰، بیش از ۱۱۰۰ دانشجو در رشته هوش مصنوعی و رباتیک وارد دانشگاهها شدند. دانشگاههای دولتی نیز سهم بسیار مهمی در این تعداد دانشجوان دارند، که ۴۳۱ نفر از آنها در نوبت روزانه و ۱۱۹ نفر در نوبت شبانه قبول شدهاند.
علاوه بر مقاطع کارشناسی ارشد، در سال ۱۴۰۰ نیز ۸۳ دانشجو در رشته کامپیوتر-هوش مصنوعی در مقطع دکتری وارد دانشگاه شدهاند.
این آمارها نشان میدهد که تحصیلات هوش مصنوعی در ایران در حال رشد است و دانشگاهها از تعداد زیادی دانشجو در این حوزه پذیرش میکنند.